Wizerunek to istotna kwestia dla każdego z nas. Zarówno podmiot, który chce wykorzystać wizerunek danej osoby, jak również osoba go udostępniająca powinni mieć świadomość z czym to się wiąże. Wizerunek podlega bowiem ochronie prawnej na gruncie kilku różnych aktów prawnych.
Co to jest ochrona wizerunku?
Nikt nie chce, aby jego wizerunek był rozpowszechniany bez jego zgody. Wizerunek jako nasze dobro osobiste może zostać naruszone. Wizerunek jest także elementem pozwalającym na zidentyfikowanie danej osoby, a zatem kwalifikowany jest również jako dana osobowa. Dlatego też przepisy polskiego kodeksu cywilnego, ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz RODO wprowadziły przepisy odnoszące się do ochrony wizerunku.
Sprawdź jak wdrożyć RODO w twojej organizacji
Wizerunek jako dobro osobiste
Przepisy kodeksu cywilnego (a dokładnie art. 23) wskazują, że wizerunek stanowi dobro osobiste człowieka i podlega ochronie prawnej. A zatem w przypadku działania zagrażającego dobru osobistemu można żądać od osoby, która dopuściła się naruszania: zaniechania tego działania (np. usunięcia wizerunku ze strony internetowej, gdzie został opublikowany), podjęcia czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków (np. złożenia przeprosin w odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie), zapłaty zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
Wizerunek – ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych
Zgodnie natomiast z art. 81 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej. Przy czym nie jest wskazane dokładnie jak taka zgoda powinna wyglądać. Musi być ona wyrażona w sposób jednoznaczny, nie budzący wątpliwości. Ponadto powinna także w sposób jednoznaczny wskazywać na cel i kanały rozpowszechniania (np. strona internetowa, ulotka) – tak aby osoba, której wizerunek ma być wykorzystany, miała świadomość co do tego w jaki sposób jej wizerunek będzie potem rozpowszechniany.
Ochrona wizerunku – co można a czego nie należy robić?
Wskazać należy, że co do zasady należy każdorazowo uzyskać zgodę osoby, której wizerunek chcemy wykorzystać, na jego rozpowszechnienie. Treść zgody musi być precyzyjna. Warto wiedzieć, że również w przypadku jeżeli jako pracodawca chcemy wykorzystać wizerunek pracownika (np. poprzez umieszczenie jego zdjęcia na stronie internetowej) również musimy poinformować go o formie, miejscu, czasie przedstawienia jego wizerunku oraz kontekście jego zamieszczenia i w związku z tym uzyskać stosowną zgodę. Dlatego też niemal w każdym biznesie (nawet takim jak gabinet lekarski) konieczne będzie zadbanie o powyższe.
Artykuł 81 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych przewiduje jednak w tym zakresie pewne wyjątki. Zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku:
- osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych;
- osoby stanowiącej jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza.
Wizerunek a RODO
Wizerunek zakwalifikować można jako daną osobową. Przetwarzanie danych osobowych wiąże się z przestrzeganiem przepisów RODO. Przede wszystkim zaznaczyć należy, że zgoda na rozpowszechnienie wizerunku to nie to samo co zgoda na przetwarzanie danych osobowych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a RODO przetwarzanie danych osobowych – w tym zatem także w postaci wizerunku – może następować na podstawie zgody. Zgoda na przetwarzanie wizerunku musi być dobrowolna i wyrażona w sposób jednoznaczny.
Zwrócić należy uwagę, że ochrona danych osobowych poprzez wdrożenie odpowiednich regulacji różnić się będzie w zależności od rodzaju działalności. RK RODO oferuje usługi dostosowane do charakteru danej branży. Warto przywiązywać wagę do kwestii związanych z ochroną wizerunku, ponieważ naruszenia prawa ochrony wizerunku obecnie są bardzo częste. Przeczytaj więcej: https://rkrodo.pl/branze/
