Zgodnie z najnowszą interpretacją UODO, wejście w życie w dniu 4 maja 2019 r. nowelizacji Kodeksu pracy poprzez dodanie art. 22[1b] dotyczącego przetwarzania przez pracodawcę danych biometrycznych, nie uprawnia pracodawców do poddawania pracowników rutynowej kontroli trzeźwości nawet za ich zgodą.
UODO przyznaje, że informacja o stanie trzeźwości jest wiedzą z zakresu zdrowia pracownika, stanowi tym samym dane biometryczne w rozumieniu art. 22[1b] Kodeksu pracy. Nie oznacza to jednak, że przepis ten pozwala na uzyskanie tych danych poprzez badanie pracowników alkomatem.
Okoliczności i zasady poddawania pracowników badaniu trzeźwości określa bowiem wyłącznie art. 17 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Zgodnie z treścią tego przepisu, pracownika można poddać takiej kontroli jeżeli badanie odbywa się na żądanie kierownika zakładu pracy, osoby przez niego upoważnionej lub pracownika, co do którego zachodzi uzasadnione podejrzenie, że spożywał alkohol w czasie pracy lub stawił się do niej w stanie po użyciu alkoholu.
Z powyższego wynika, że przesłanką umożliwiającą przeprowadzenie badania alkomatem jest jedynie umotywowane przypuszczenie pracodawcy, że pracownik jest nietrzeźwy. Jeżeli jednak pracownik swoim zachowaniem nie daje żadnych sygnałów, że jest pod wpływem alkoholu, nie można dokonać rutynowej kontroli trzeźwości. Należy jednocześnie pamiętać, że samo badanie powinno być przeprowadzone przez uprawniony organ powołany do ochrony porządku publicznego (czyli najczęściej przez policję).
Do momentu ewentualnej zmiany przepisów (np. wprowadzającej wyjątki od powyższej zasady dla wyrywkowej kontroli trzeźwości konkretnych grup zawodowych), pracodawca nie ma prawa nakazać pracownikowi poddania się badaniu alkomatem bez uzasadnionych podejrzeń co do jego trzeźwości.
Autor: Konstancja Gierba, RK Legal